Het gedachtegoed van Jan Terlouw is uitgangspunt bij de Lezing. Met dit jaarlijkse evenement worden maatschappelijk relevante thema’s als duurzaamheid, de staat van het land en het nemen van verantwoordelijkheid in een snel veranderende samenleving uitgediept, in historisch perspectief geplaatst en letterlijk op een podium geplaatst. Er wordt een dialoog tussen generaties tot stand gebracht middels de lezingen.
Sheila Sitalsing en Rasit Elibol willen het thema 'verantwoordelijke samenleving' ontrafelen: wat is de rol en het perspectief van 'de migrant' daarin? En die van de ontvangende samenleving? Hoe verandert de samenleving door het opnemen van mensen, met hun perspectieven en ideeën van elders? Hoe verandert dit hier het denken over thema’s als de eigen rol in het kolonialisme, de positie in de wereld, het westers superioriteitsdenken etc? En wat betekent dit voor de verhouding met het vader-/moederland?
Zij schreven elkaar brieven waarin zij hun persoonlijke ervaringen deelden en elkaar hierop hebben bevraagd. Deze brieven zijn gebundeld in een boek.
Het hebben van plichten is een recht.
Maar het hebben van rechten is ook een plicht.
Het is je plicht om je recht niet te misbruiken en als je denkt het bij het rechte eind te hebben is het belangrijk dat je luistert.
Luister naar de brieven, de onderliggende pijn, de dromen en de liefde.
Zie je wel, is wat sommige geneigd zijn om te roepen.
Maar, zie je wel? Of oordeel je over groepen?
Waarom roddelen en niet ontmoeten.
Nieuw in een land waar je alles hebt aangepast en nog steeds moet boeten.
Andere kleur, ander accent.
Nieuw en onbekend omgebogen naar eng.
Oost west, oost-west.
Wat is thuis, wat is rest.
Hoe vinden we het midden.
Door verbod, door gebed.
Wie verlost en wie verlegt.
Wie verlegt de maatschappelijke maatstaven.
En wie laat zichzelf van het racistische systeem slaaf maken.
Verandering komt van binnen dus doe als-je-blieft niet dat laatste.
Pak je spreekwoordelijke slipper en sla je slag waar nodig.
Want er zijn nog te veel mensen die niet worden geaccepteerd.
Code-switching, nette kleren, witte mensen stem en nog steeds niet gewaardeerd.
Na hoeveel jaar word je gezien als de goede immigrant.
En hoeveel jaar voor je écht wordt omarmd.
Na hoeveel jaren hoeven onze kinderen zich om deze zaken geen zorgen te maken.
Die verandering is nu.
Duurzaam, duurzamer, duursamen.
Koester wat je hebt, zoeken naar je plek en elk mens ongeacht het accent of hoe die denkt, toelaten.
Wees oprecht.
Want de fictieve grenzen van landen, begrip en belangen kunnen wij overstijgen.
Als vogels steeds vrijer.
Laten we nestelen in dat gedachtegoed.
Jouw impact begint bij wat je met je gedachte doet.
Vanwege de coronapandemie kon er helaas geen publiek live aanwezig zijn bij de lezingen van 2021 en van 2020. Bekijk hieronder de registraties van beide lezingen.
Tot tranen toe geroerd droeg Claudia de Beij haar lezing voor aan niemand minder dan aan de naamgever zelf, Jan Terlouw. Samen met diverse gastsprekers en onder leiding van presentatrice Wendelien Wouters sprak zij over het thema 'Het cynisme voorbij' en onze klimaatproblematiek.
De Breij stelt de vraag: Het is in deze tijd makkelijk om cynisch te worden, maar wat brengt dat ons? Claudia geeft haar visie op hoe het ook kan.
Journaliste en schrijfster Clarice Gargard pleit in haar lezing voor een nieuw, socialer systeem.
Bestel hier de lezing van Claudia de Breij en Clarice Gargard in boekvorm
Gert-Jan Segers bespreekt in zijn lezing ‘Leven met verschil’ hoe wij maatschappelijke ongelijkheid en toenemend onbegrip tussen groeperingen kunnen tegengaan, en hoe we onze grondrechten en vrijheden kunnen bewaken en meer vertrouwen kunnen krijgen in elkaar, in dit land waarin diversiteit zo hoog in het vaandel staat.
Tim Hofman betoogt in zijn lezing ‘In staat van ontmenselijking’ dat we iets moeten doen aan een van de grootste kwalen van deze tijd: we zien elkaar te weinig als mens en te veel als ‘dossier’, of als ‘getal’, of als ‘social media-account’, waarmee het creëren van een vijandbeeld wordt vergemakkelijkt. Hofman pleit voor meer compassie en empathie.
Bestel hier de lezing van Gert-Jan Segers en Tim Hofman in boekvorm
Beatrice de Graaf onderzoekt in haar lezing hoe wij omgaan met dreiging en terreur. Hoe komt het dat er in zulke harde termen over gesproken wordt, dat zoveel mensen zich ontheemd voelen, en dat er tegelijk zo’n verlangen naar een veilig huis bestaat?
Duospreker Lotte Jensen vraagt zich af wat de dagelijkse berichten over klimaatverandering en zeespiegelstijging betekenen voor ons gevoel van veiligheid. Aan de hand van de literatuur over watersnoodrampen laat ze zien hoe verhalen ons beeld over die rampen kunnen sturen, en pleit ze voor nieuwe verhalen.
Beluister hier een radiofragment van NPO1, het programma OvT interviewt Jensen en De Graaf.
Bestel hier de lezing in boekvorm
Jan Terlouw zelf opende in 2017 de lezingenreeks en gaf het stokje door aan Bas Heijne. Heijne onderzoekt in zijn lezing hoe het zit met het Verlichtingsideaal van de broederschap. Waarom voelen we ons alleen solidair met onze 'eigen' groep, en wordt alles wat van buiten die groep komt in toenemende mate als bedreiging gezien? Duospreker Kiza Magendane (1992) woont sinds 2007 in Nederland. Hij beschrijft hoe hij de transitie van 'vluchteling' naar 'burger' heeft weten te maken. Hij maakt zich zorgen over het 'hokjesdenken', de neiging om mensen te reduceren tot hun etniciteit of religie.
Bestel hier de lezing in boekvorm
Jan Terlouw opende zelf de lezingenreeks.
De Lezing wordt mogelijk gemaakt door: Tauw, Tauw Group, Cleantech Regio, Gemeente Deventer, Witteveen+Bos, provincie Overijssel, Prins Bernhard Cultuurfonds en de Deventer Schouwburg.
Het ontstaan bij Jan Terlouw
Het idee om ToekomstMakers een podium te geven is ontstaan na de jaarlijkse Deventer Jan Terlouw Lezing. De Lezing wordt elk jaar in december gehouden in de Deventer Schouwburg. De eerste Lezing was naar aanleiding van Jan Terlouws onvergetelijke verjaardagsspeech bij De Wereld Draait Door in 2016 waarin hij sprak over het touwtje uit de brievenbus.
Jan Terlouw: “Als ik de jeugd zie zitten… dan denk ik: potverdorie, daar zijn we toch voor. Ik heb een prachtig leven gehad. Ik wil dat jullie dat ook hebben. We kunnen niet langer wachten.”
ToekomstMakers
De ToekomstMakers zijn allemaal bezig onze aarde en samenleving mooier te maken en minder te schaden. Vanuit hun werk of studie dragen ze bij, in het gedachtegoed van Jan Terlouw. Het zijn young professionals die uitvinden (bijvoorbeeld nieuwe zonnepanelen of gerecyclede meubels), regenwoud redden of plantaardig eten voor minder CO2-uitstoot. Stuk voor stuk hebben ze passie voor hun werk en dat hoor je. De Stichting Deventer Jan Terlouw Lezing geeft hen een podium.
De afgelopen jaren hebben deze ToekomstMakers een podium in de Deventer Schouwburg gekregen:
Dennie Kip is 36 jaar en komt uit Apeldoorn. Hij is trots op zijn duurzame werkplek: het stadhuis van Deventer. Hij hoopt dat er meer duurzame kantoorpanden komen en geeft daarom graag een rondleiding (als dat weer kan i.v.m. corona). Dennie op LinkedIn.
Student Bestuurskunde Rik Besseler is 34 jaar en komt uit Oldenzaal. Leren samenwerken en elkaar vertrouwen leer je bij de Scouting vindt Rik. Hij wil meer aandacht hiervoor om zo tot een warmere samenleving te komen waar men elkaar weer vertrouwt en durft te corrigeren. Rik op LinkedIn.
Omar Kiwan is 20 jaar en woont in Arnhem. Als ToekomstMaker bespreekt hij cultuurverschillen en dat relateert dat aan zijn eigen herkomst (Egypte) en studietijd in India. Vorig jaar won hij een essayprijs over Ghandi. Hij studeert Mechanical Engineering (HBO). Omar op LinkedIn.
Ron Stet, 54 jaar, uit Deventer, is energieadviseur en oprichter van www.energieke.club en maakt nieuwe energie in je huis mogelijk. Dus niet alleen voor mensen met genoeg budget voor een warmtepomp of zonnepanelen. Ron op LinkedIn.
Feline van Lierop 22 jaar uit Bilthoven, heeft samen met studiegenoot Sylvana Wilms Soap-It bedacht. Een product dat we nu meer nodig hebben dan ooit. Het verwijdert miljoenen bacteriën na een wc bezoek. Ze zoeken nog hulp bij het maken van het product. Feline studeert interior design. Feline op LinkedIn.
Asli Aydogan woont in Zutphen en is 23 jaar. Ze vindt het onacceptabel dat rijke landen hun problemen afwentelen op arme landen die daardoor schade oplopen bijvoorbeeld door het verbranden van oude apparatuur dat in het land is terechtgekomen. Asli studeert bestuurskunde/overheidsmanagement. Asli op LinkedIn.
Toon studeert Bestuurskunde/Overheidsmanagement bij Saxion in Deventer en werkt aan een project voor betereleefomstandigheden voor vrouwen in Jemen. Toon is 20 jaar en woont in Enschede. Toon op LinkedIn.
Marco van der Bovenkamp komt uit Zwolle en is 18 jaar. Hij is student en actief lid van D66. Hij wil ik graag bijdragen aan de wereld van morgen onder andere door zoveel mogelijk mensen bewust te maken van klimaatverandering en de (mogelijke) gevolgen daarvan, zodat wij allen kunnen bijdragen aan een betere toekomst! Marco op LinkedIn.
Bekijk hier de playlist met alle video's van de Toekomstmakers van 2019